Avrupa Birliği (AB), G7 ülkeleri ve Avustralya, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştı.
AB üyesi 27 ülke, Rus petrolü için uygulanacak tavan fiyatı konusunda yürüttüğü görüşmelerde sona geldi. AB Periyot Lideri Çekya’nın resmi toplumsal medya hesabından yapılan açıklamada, AB üyesi ülke temsilcilerinin Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştığı duyuruldu. Açıklamada, “Büyükelçiler Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole tavan fiyat uygulanmasında muahedeye vardı. Karar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek” sözleri kullanıldı. Avrupa Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ise yaptığı açıklamada, tavan fiyat uygulamasının Rusya’nın gelirlerini kıymetli ölçüde azaltacağını söyledi. Leyen karara yönelik, “Küresel güç fiyatlarını istikrara kavuşturmamıza yardımcı olacak, dünya çapında gelişmekte olan ekonomilere yarar sağlayacak” dedi.
G7 ve Avustralya da birebir kararı aldı
Almanya, ABD, İngiltere, İtalya, Fransa, Japonya ve Kanada’dan oluşan G7 kümesi ve Avustralya da Rusya’nın deniz yoluyla taşınan ham petrolünün varil başına 60 dolarlık tavan fiyat uygulanmasında anlaştı. Yapılan ortak açıklamada, uygulamanın 5 Aralık’ta yahut çok kısa bir mühlet sonra yürürlüğe gireceği belirtildi. Tavan fiyat uygulama kararının “Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşından yarar elde etmesini önlemek” için alındığı belirtildi. Kararla birlikte “küresel güç piyasalarında istikrar sağlanmasının ve Rusya’nın savaşının, bilhassa Putin’in savaşının tesirlerini güçlü bir biçimde hisseden düşük ve orta gelirli ülkeler üzerindeki olumsuz ekonomik yansımalarının en aza indirilmesinin” hedeflendiği tabir edildi. Tavan fiyat uygulamasıyla Rusya’nın petrol satışından elde ettiği gelirin azaltılması ve global petrol fiyatlarındaki ani artışın önlenmesi bekleniyor.
Fiyat sınırlama düzeneği da kurulacak
Tavan fiyat uygulamasının yanı sıra yeni bir fiyat sınırlama sistemi kurulması da kelam konusu olacak. Bununla birlikte Rus petrolüne uygulanacak tavan fiyatın, piyasa fiyatlarının yüzde 5 altında tutulması sağlanacak. Tavan fiyat 2 ayda bir yine görüşülecek.
ABD mutabakattan memnun
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik Bağlantı Yöneticisi John Kirby gazetecilere yaptığı açıklamada, “Tavan fiyat uygulaması, Putin’in suçsuz Ukraynalıları öldürmeye devam eden bir savaşını finanse etmeyi sürdürebilmesi için petrol piyasasından vurgunculuk yapma yeteneğini sınırlamaya yardımcı olacaktır” diye konuştu.
Polonya ve Estonya teklife sıcak bakmıyordu
Polonya idaresi önerilen 60 dolar teklifine karşı çıkmış, Rusya’nın gelirlerini kısmak ve Moskova’nın savaşı finanse etme kabiliyetini sınırlamak için tavan fiyatın mümkün olduğunca düşük olması için öbür AB ülkelerine baskı yapmıştı. Tavan fiyatın piyasa oranından yüzde 5 daha düşük tutulacağı konusunda garanti alan Polonya, dün akşam muahedeyi desteklediğini belirtmişti.
“Bugün varabileceğimiz en uygun uzlaşı bu”
Estonya Başbakanı Kaja Kallas da toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “AB’nin Rus petrolüne tavan fiyat belirleme muahedesini memnuniyetle karşılıyorum. Rusya’nın güç gelirlerini durdurmak, Rusya’nın savaş makinesini durdurmanın merkezinde yer alıyor. Savaşan Rusya’nın kaynaklarını kurutmak bizim için varoluşsal bir problem olduğundan müzakerelere şahsen katıldım. Her bir dolar değerlidir. Müzakere edilen her dolar, Rusya için yaklaşık 2 milyar dolar daha az gelir demek. Varil başına 65 dolardan 60 dolara inmek, Rusya’nın Ukraynalılara karşı yürüttüğü soykırım savaşını finanse etmesi için 10 milyar dolar daha az gelir demek. Ortakların, Rus gelirlerini daha da azaltmak emeliyle gelecekte fiyatı gözden geçirme teklifimizi kabul etmelerine sevindim. Uzlaşmanın bir kesimi olarak 9. AB yaptırım paketinde de çabucak ilerleyeceğiz. Fiyatın daha düşük olması isteğimiz, bir sır değil. Uzmanlarımız, 30-40 dolar ortasındaki bir fiyatın Rusya’ya büyük ziyan vereceğini iddia ediyor. Lakin, bugün varabileceğimiz en güzel uzlaşı bu. Fiyata yönelik birinci incelemeyi Ocak ayının ortalarında yapacağız” sözlerini kullandı. – BRÜKSEL
